Pod koniec lat 70. "Cesarz" był w Polsce lekturą obowiązkową. Czytelnicy bez trudu odnaleźli na dworze etiopskiego monarchy totalitarny "czerwony dwór" KC PZPR. Kapuściński mistrzowsko żongluje w "Cesarzu" różnymi stylistykami literackimi, od reportażu po barokową ornamentykę, czym jeszcze bardziej przybliża temat współczesności.
Słynny reportaż mistrza Kapuścińskiego w adaptacji i reżyserii Mikołaja Grabowskiego stanowił z pewnością duże wyzwanie.
- Nie jest prostą sprawą przenieść reportaż na scenę. Przedstawiamy upadek dworu ostatniego Cesarza Etiopii Hajle Syllasje. Dzieło poświęcone jest właśnie jemu. Jest na tyle wspaniałe i przewrotnie napisane, że właściwie można to odnieść do każdego systemu autorytarnego. Ponadczasowe są sportretowane w "Cesarzu" ludzkie ambicje, niemoc, strach, a także niegodziwość, dwulicowość i podłość. Kiedy jest zbyt dużo tej władzy, samowoli, to zaczyna się robić groźnie. U nas jest i groźnie, i momentami śmiesznie, bo poruszamy się w totalnie absurdalnej przestrzeni, absurdalnych tekstach, więc mam nadzieję, że będzie też ciekawie. Jednak, żeby się przekonać, czy nam się to udało – trzeba przyjść i obejrzeć sztukę – powiedziała odtwórczyni jednej z ról, aktorka Ateneum, Julia Konarska.
"Cesarz" został napisany tekstem ciągłym, bez podziału na dialogi. Przedstawia między innymi szereg wypowiedzi ludzi z otoczenia władcy Etiopii. Mikołaj Grabowski zobaczył w tym dziele materiał, który można wystawić w teatrze. Wymagało to dogłębnej analizy, poczynienia pewnych skrótów, aby w miarę sprawnie i zachęcająco podać ten tekst widzowi. Czy się udało?
Widziałam przedstawienie 23 czerwca i cały czas rozmyślam, czy reportaż nadaje się na scenę i tej odpowiedzi w stu procentach nie uzyskałam. Mam mieszane uczucia, ale taki stan duszy i głowy powinien zachęcić miłośników teatru, aby samemu się przekonać i dać sobie odpowiedź.
Mikołaj Grabowski – jak powiedziała nam Julia Konarska - jest człowiekiem renesansu. Nad wszystkim czuwał, nad ruchem na scenie, gestami. Wybrał muzykę, podjął się choreografii.
- Praca z nim to wspaniałe doświadczenie. - Jestem szczęśliwa, że zostałam wybrana do tego projektu. Zapraszam serdecznie na spektakl – powiedziała aktorka tego niezwykle lubianego przez mieszkańców Warszawy teatru.
Premiera "Cesarza" zakończyła bogaty sezon Teatru Ateneum. Sztuka cieszy się ogromną popularnością. Kolejne spektakle od 12 do 18 września.
Małgorzata Gotowiec
